1. Giới thiệu
Phân bón hữu cơ đóng vai trò quan trọng trong nông nghiệp bền vững, góp phần cải thiện chất lượng đất và tăng năng suất cây trồng. Rơm rạ, một phụ phẩm nông nghiệp dễ tìm và giá rẻ, khi được sử dụng đúng cách sẽ trở thành nguồn phân bón hữu cơ dồi dào, giúp giảm thiểu chi phí sản xuất, tăng chất lượng đất và bảo vệ môi trường.
2. Phân loại và xử lý sơ bộ rơm rạ
Thu gom và bảo quản rơm rạ đúng cách
Sau mỗi vụ thu hoạch, lượng rơm rạ tồn dư khá lớn. Để sản xuất phân bón hữu cơ, khâu thu gom và bảo quản rơm rạ rất quan trọng. Trước hết, cần tập trung rơm rạ thành từng đống nhỏ, phơi khô từ 3-5 ngày dưới ánh nắng để loại bỏ ẩm, tránh tình trạng ẩm mốc. Rơm rạ sau khi khô được đóng thành cuộn, bảo quản ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và mưa.
Kỹ thuật phơi khô và ủ rơm rạ
Phơi rơm rạ đến khi đạt độ ẩm khoảng 10-15% giúp tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình phân hủy trong ủ phân. Rơm rạ cần được ủ theo từng lớp xen kẽ với các chất bổ sung như phân chuồng và mùn để đạt hiệu quả phân hủy tốt nhất. Nếu có thể, nên dùng tấm nhựa phủ để giữ nhiệt độ và độ ẩm trong đống ủ.
3. Quy trình sản xuất phân bón hữu cơ từ phụ phẩm rơm rạ
Quy trình sản xuất phân bón hữu cơ từ rơm rạ là một chuỗi các bước chi tiết đòi hỏi sự cẩn trọng để đạt được sản phẩm có chất lượng cao. Dưới đây là từng bước của quy trình ủ phân hữu cơ từ phụ phẩm rơm rạ:
Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu và dụng cụ ủ phân
- Nguyên liệu cần thiết: Rơm rạ đã qua xử lý sơ bộ, phân chuồng (nếu có), chế phẩm sinh học (EM hoặc các vi sinh vật hữu ích).
- Dụng cụ: Cào, xẻng, bao phủ (bạt nhựa), máy xay xơ dừa (giúp xay rơm thành dạng nhỏ để phân hủy nhanh hơn).
>> Xem thêm : Máy Băm Xơ Dừa
Bước 2: Cắt nhỏ và xử lý rơm rạ
Sử dụng máy xay rơm rạ để cắt rơm thành các đoạn ngắn từ 5-10 cm giúp tăng diện tích tiếp xúc và đẩy nhanh quá trình phân hủy. Việc này cũng giúp rơm rạ dễ dàng phân hủy hơn khi kết hợp với các chất phân hủy.
Bước 3: Phân lớp nguyên liệu
- Lớp đầu tiên: Phủ một lớp rơm rạ dày khoảng 10-15 cm ở đáy đống ủ.
- Lớp thứ hai: Phủ lên một lớp phân chuồng hoặc các loại chất hữu cơ khác. Lớp phân này có vai trò cung cấp các vi sinh vật cần thiết cho quá trình phân hủy.
- Lớp thứ ba: Xịt chế phẩm sinh học lên lớp phân chuồng để bổ sung vi sinh vật phân hủy hữu cơ và tăng cường quá trình ủ.
- Lặp lại các lớp: Tiếp tục phân tầng rơm rạ, phân chuồng và chế phẩm sinh học cho đến khi đống ủ đạt chiều cao khoảng 1-1.5 mét.
Bước 4: Kiểm soát độ ẩm và nhiệt độ trong quá trình ủ
- Độ ẩm: Độ ẩm lý tưởng cho đống ủ là khoảng 50-60%. Khi cầm nắm một nắm rơm rạ trong tay, nếu cảm thấy hơi ẩm nhưng không nhỏ giọt là đạt. Nếu khô quá, cần bổ sung thêm nước; nếu ẩm quá thì cần giảm lượng nước hoặc tăng cường độ thoáng khí.
- Nhiệt độ: Đống ủ nên duy trì ở nhiệt độ 50-60°C để vi sinh vật hoạt động hiệu quả. Việc đo nhiệt độ có thể thực hiện bằng cách dùng nhiệt kế. Khi nhiệt độ đạt mức tối ưu, đống ủ sẽ phân hủy nhanh chóng và giảm thiểu mùi hôi.
Bước 5: Đảo trộn và theo dõi quá trình phân hủy
- Đảo trộn: Sau khoảng 7-10 ngày ủ, tiến hành đảo trộn đống ủ để rơm rạ được phân hủy đồng đều và tránh tình trạng thiếu oxy ở phần trung tâm đống ủ.
- Theo dõi: Tiếp tục theo dõi độ ẩm và nhiệt độ của đống ủ. Nếu đống ủ có mùi khó chịu, đó là dấu hiệu thiếu oxy hoặc dư thừa nước. Cần điều chỉnh bằng cách thêm lớp rơm khô hoặc tăng cường đảo trộn.
Bước 6: Kết thúc và kiểm tra chất lượng phân hữu cơ
Sau khoảng 45-60 ngày, đống ủ sẽ hoàn tất quá trình phân hủy. Lúc này, phân hữu cơ từ rơm rạ sẽ có màu nâu sẫm, mùi đất nhẹ, tơi xốp. Phân hữu cơ đạt chuẩn sẽ giàu chất dinh dưỡng, giúp cây trồng phát triển khỏe mạnh và bền vững.
>> Xem thêm: Dây chuyền sản xuất phân bón hữu cơ
4. Ứng dụng phân bón hữu cơ từ rơm rạ trong trồng trọt
Phân bón hữu cơ từ rơm rạ có nhiều ứng dụng trong canh tác nông nghiệp. Dưới đây là một số phương pháp phổ biến:
Sử dụng làm phân bón cho cây trồng
- Cách bón phân: Phân hữu cơ từ rơm rạ có thể bón trực tiếp vào gốc cây, giúp bổ sung dưỡng chất, tăng độ tơi xốp và cải thiện độ phì nhiêu của đất. Liều lượng bón nên tùy thuộc vào từng loại cây trồng và điều kiện đất.
- Lợi ích: Sử dụng phân hữu cơ giúp duy trì độ ẩm cho đất, giảm tình trạng xói mòn và tạo điều kiện thuận lợi cho rễ cây phát triển sâu hơn.
Phủ gốc cây để giữ ẩm và cải tạo đất
Rơm rạ phân hủy cũng có thể dùng để phủ quanh gốc cây nhằm giữ ẩm, ngăn cỏ dại và điều hòa nhiệt độ đất. Cách phủ này đặc biệt hữu ích đối với các loại cây rau, cây ăn quả và cây hoa.
5. Lưu ý trong quá trình sản xuất và bảo quản phân hữu cơ
Phòng chống ẩm mốc và vi khuẩn có hại
Trong quá trình sản xuất phân hữu cơ, nếu không kiểm soát độ ẩm và nhiệt độ hợp lý, phân dễ bị ẩm mốc, mất chất lượng. Cần đảm bảo nơi ủ phân thoáng gió và không để mưa làm ướt đống ủ.
Phương pháp bảo quản phân hữu cơ sau khi hoàn thành
Phân hữu cơ cần được bảo quản trong bao hoặc đống phủ kín để tránh mất chất dinh dưỡng do thời tiết. Khi cần sử dụng, nên trộn đều trước khi bón để đảm bảo chất lượng.
6. Tổng kết và khuyến nghị
Quy trình sản xuất phân bón hữu cơ từ rơm rạ là một giải pháp hiệu quả, giúp bà con nông dân tiết kiệm chi phí, bảo vệ môi trường, đồng thời gia tăng năng suất cây trồng. Để đảm bảo chất lượng phân bón, nên tuân thủ kỹ thuật ủ phân và thường xuyên kiểm tra độ ẩm, nhiệt độ. Việc ứng dụng phân hữu cơ từ rơm rạ không chỉ giúp cải tạo đất mà còn tăng cường bền vững trong sản xuất nông nghiệp. Hy vọng rằng với những hướng dẫn chi tiết này, bà con sẽ dễ dàng thực hiện quy trình sản xuất phân hữu cơ và đạt được hiệu quả cao trong canh tác.
Thông tin dịch vụ tư vấn khách hàng:
Công ty CPĐT Tuấn Tú
Địa chỉ VPGD: Số 2, Ngõ 2, Đường Liên Mạc, Phường Liên Mạc, Quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Hotline Miền Bắc: (024)22.05.05.05 – 0914567869 – 0834050505
Chi nhánh Miền Nam: Số 530/2 tỉnh lộ 10, Bình Trị Đông, Quận Bình Tân, TP Hồ Chí Minh
Hotline Miền Nam: 0945796556 – 0984930099
Website: https://may3a.com/
Email: may3a.info@gmail.com
Fanpage: https://www.facebook.com/maynhanong/
Cảm ơn quý khách đã đồng hành cùng chúng tôi!